4. Nén Hương Cho Má

Thanh Hà

Những gì thánh thiện bao la tốt đẹp nhất đều tượng trưng cho tấm lòng người mẹ.

Nói đến Mẹ chúng ta nghĩ ngay đến sự hy sinh tận tuỵ bất khả so sánh.

Tôi kể về Mẹ của tôi , những câu chuyện góp nhặt từ ký ức muộn màng nầy dù nội dung có khác nhưng đều thấp thoáng bóng dáng Tất Cả Các Bà Mẹ của chúng ta , tôi chắc chắn thế .

Hạnh phúc thay cho những ai còn Mẹ để yêu thương và được yêu thương .

Nén hương lòng cho những người con mất Mẹ .

Mất theo nghĩa không tồn tại trên thế gian nhưng Sống mãi trong tim chúng ta.



Chúng tôi sáu chị em tất cả .

Nhưng lúc ba tôi gặp nạn vắng nhà thì chỉ mới có năm chị em. Mấy năm sau ba về sum họp gia đình thì cô em út mới ra đời nên muộn mất bảy năm.

Mất đi trụ cột gia đình , má thay thế ba cùng ông bà ngoại nuôi đàn con thơ dại . Chị hai tuy chỉ 10 tuổi vì là chị lớn nên đã biết gánh vác đỡ đần má lo việc nhà. Má là con một nên ông bà ngoại dồn hết tình yêu thương cho vợ chồng con gái và đàn cháu.



Bà nội chúng tôi mất khi má tôi về làm dâu được 1 hoặc 2 năm, do lính Lê Dương (Légion étrangere, tức lính đánh thuê) gồm chỉ huy người Pháp và lính Cam Bốt đi càn quét cả làng. Hôm ấy đàn ông, thanh niên, phụ nữ , trẻ con? đều chạy ra đồng lánh nạn, chỉ đàn bà lớn tuổi ở lại trông nhà. Tưởng rằng đàn bà thì sẽ được thoát nạn, nào ngờ chúng bắn giết tất cả những ai mà chúng bắt gặp trong làng. Nên hàng năm đến ngày ấy, cả làng nhà nhà đều làm giỗ , gọi là giỗ hội.

Năm sau chị hai ra đời. Ðược vài tháng thì ông nội bị Việt Minh bắt treo cổ xử tử với lý do là địa chủ dám cãi lời lén chở lúa ra tỉnh bán cho dân mà không đợi họ cho phép.

Vì thế chị em chúng tôi chỉ được biết và nuôi dưỡng bởi ông bà ngoại. Nên với tôi, khái niệm về một gia đình hạnh phúc, mặc nhiên bao gồm ông bà ngoại, ba má, chị em là điều tất yếu.

Tôi khó mà hình dung một gia đình đầy đủ lại thiếu ông bà ngoại.



Thật vậy, đến đời các cháu con của chị tôi, lúc chúng còn nhỏ, thời sau năm 75, anh chị chưa có điều kiện ra riêng, các cháu được má tôi chăm sóc nên chúng cũng thấy việc có ông bà ngoại hiện diện trong cuộc đời là điều miễn luận bàn.

Có lần thấy một bé khoảng 6 tuổi cầm tập vé số đi bán, thằng bé con của chị tôi cũng chừng tuổi ấy quan sát hồi lâu, ngây thơ hỏi bà ngoại, tức má tôi :

?Ba mẹ nó đâu mà nó phải đi bán vé số cực khổ vậy hở ngoại ? Chắc nó mồ côi ba mẹ tội nghiệp quá. Vậy còn bà ngoại nó đâu hở ngoại ?



Trong ý nghĩ của chị em tôi và thế hệ đời sau, một gia đình phải bao gồm ông bà ngoại (hoặc ông bà nội), ba mẹ và các con thì mới gọi là một gia đình hạnh phúc và đầy đủ.

Giờ đây hơn nửa thế kỷ trôi qua, mà ký ức tôi vẫn còn khắc sâu hình ảnh huyền diệu, cảm xúc nồng ấm về má dù lúc ấy tôi chỉ là cô bé 4 hay 5 tuổi. Tôi không đủ chữ để diễn tả, để truyền đạt cho hết tâm tình của mình. Chỉ có thể nói trong cái đêm hè xa xưa ấy, má tôi thật sự là một bà tiên hiện ra mang niềm vui cho chúng tôi.



Tuy ba vắng nhà nhưng bù lại chúng tôi được sự chăm sóc chu đáo của ông bà ngoại và má nên vẫn vô tư vui chơi như bao đứa trẻ trong một gia đình tiêu biểu khác.

Ðó là lần má tôi đi xa, đại diện đằng trai, quyền huynh thế phụ để cưới vợ cho chú tôi ở tỉnh khác.?Ông bà nội đã mất, ba tôi là anh trai trưởng? Má đi hơi lâu, chị em tôi chiều nào cũng trông ngóng chuyến xe đò về ngang, xem có ngừng trước cổng, bóng dáng thân yêu của má từ trên xe bước xuống cho chúng tôi chạy ùa ra đón, nhưng chờ hoài mấy ngày rồi mà vẫn chưa thấy má về. Chị em tôi nhớ má ray rức. Sao hồi nhỏ, mình thấy thời gian trôi lâu quá.



Buổi sáng còn ngáy ngủ nằm trên giường, bỗng nghe tiếng ông bà ngoại và má nói chuyện râm ran. A má đã về rồi, mấy chị em lay nhau tốc mùng chạy ra mừng má. Má ôm từng đứa hôn lên hai gò má, tôi cúi mặt để che giấu niềm vui và cảm xúc. Lúc ấy mới thấy trên mỗi cườm tay lấp lánh một chiếc vòng bằng nhựa mềm, chiếc màu hồng ngọc, chiếc màu xanh ngọc lục bảo. Bên trong chiếc vòng chứa thuỷ ngân pha lẫn những hạt kim tuyến nhũ vàng lấp lánh. Khi lắc nhẹ bàn tay thì dòng thuỷ ngân bên trong chiếc vòng lung linh lay động.

Các chị em, người nào cũng có hai chiếc ở hai cườm tay. Mỗi chiếc mỗi màu : vàng, tím, xanh, cam, lục, đỏ?

Tôi say mê nhìn chiếc vòng thuỷ ngân có chứa kim tuyến màu tươi thắm chuyển động theo nhịp lắc của bàn tay, rồi so sánh xem chiếc vòng của ai đẹp nhất.

Ủa ? Chiếc vòng từ đâu ra vậy nhỉ ? Nhìn ngắm đã đời , giờ mới thắc mắc nó từ đâu ra .

Ngoại nói :

?- Tối qua có bà tiên hiện ra mang quà cho mấy đứa đó, vì ở nhà ngoan nên được thưởng.

?- A, bà tiên cho quà chúng con hả ngoại ? Thoạt đầu tôi tưởng thật.

Ngoại cười chỉ qua má :

?- Bà tiên đây nè.



Thảo nào đêm qua mơ màng trong giấc điệp, tôi cảm nhận hơi ấm mùi hương quen thuộc. Cố mở mắt, qua ánh sáng mờ ảo chiếu ra từ chiếc đèn dầu trứng vịt, thoáng thấy có người đang nắm bàn tay tôi thật nhẹ nhàng, tôi chỉ kịp ghi nhận cảnh ấy trong tích tắc, rồi hai mắt nhíp lại tôi chìm ngay vào giấc ngủ mà không biết đó là ai.

Thật mầu nhiệm. Buổi chiều chúng tôi vẫn còn dõi mắt ra đường trông ngóng xe đò về mà má biệt tăm. Ngủ một giấc sáng ra, má ngồi đó, ánh mắt yêu thương âu yếm nhìn vẻ sung sướng của các con với chiếc vòng kim tuyến màu sắc rực rỡ ở cườm tay, lòng mẹ cũng dạt dào niềm hạnh phúc. Má có khác gì bà tiên ban phép lạ cho chúng tôi đâu.



Chúng tôi được nuôi lớn không phải chỉ bằng cơm ăn áo mặc mà còn bằng những câu ca dao điệu hò ru vè, những truyện cổ tích Nàng Út Rẫy Dưa, Tấm Cám, An Tiêm tích bánh dày bánh chưng?của bà ngoại, của má mỗi đêm vừa ru ngủ vừa quạt cho các cháu, dù đã nghe hàng trăm lần thuộc lòng chúng tôi vẫn say mê không biết chán.

Lớn lên một chút thì những truyện thiếu nhi, truyện lịch sử bằng tranh Bạch Tuyết Bảy Chú Lùn, Nàng Tiên Cá, Cô Bé Bán Diêm?mà chị hai nhịn ăn quà học mua về cho các em háo hức ở nhà chờ vào những ngày phát hành sách, chuyền tay nhau đọc say mê thích thú.

Một thế giới của hồn nhiên , thánh thiện, an bình.

Những câu chuyện thần thoại ấy ăn sâu vào trí óc trẻ thơ nên tôi tin có ông bụt, bà tiên luôn theo phù hộ giúp đỡ người hiền lương.



* Vì vậy, đến từng nầy tuổi tôi vẫn còn tin vào phép lạ?tất nhiên ông bụt không có chòm râu bạc phất phơ cầm chiếc đũa thần, bà tiên không mặc chiếc áo trắng tha thướt hiền từ với bình nước cam lộ. Mà ông bụt bà tiên xuất hiện dưới nhân dáng là ông bà ngoại, là ba má của chúng tôi.

Khi hoạn nạn cần được cứu giúp thì các người ở đó , bảo bọc chở che, bằng sức mạnh tinh thần, bằng tình yêu thương vô biên vô hạn.

Má tôi có thời gian làm cô giáo dạy tiểu học ở Tà Kiết.

Tôi bắt đầu vào học lớp 5 tức lớp 1 bây giờ, những buổi trưa trời nắng gắt ông ngoại đạp xe đến trường đón. Ðám bạn khều móc kêu vói theo:

?- Con nhỏ nầy sướng quá, đi học có ngoại đón rước.

Một bửa tôi bị trận mưa lớn nên ngã bịnh, lâu ngày biến chứng qua thương hàn trầm trọng, má xin nghỉ dạy lo săn sóc tôi 24/24. Các bác sĩ ở Rạch Giá ngã nón chào thua, kêu gia đình chuẩn bị tâm lý tiễn tôi sang thế giới khác. Má mang tôi về cho uống thuốc bắc, bịnh vẫn không thuyên giảm. Cùng đường má đem tôi đến ở hẳn trong chùa Ông Ðịa, do ông chú sáu Mậu chăm quản ở Cầu Ván để tiện việc hốt sắc thuốc nam, và ông Sáu theo dõi mỗi ngày.



Tôi nhớ những đêm trường vắng lặng, nằm trên bộ phản trong căn lán bên chái ngôi chùa mà ông Sáu cất để dành cho những ai đến xin chửa bịnh tá túc. Gió bên hè rung cành dừa ngọn chuối lao xao, xa xa tiếng chó tru nghe rờn rợn. Trong ánh đèn dầu hiu hắt, hình dáng má cặm cụi vừa dùng chiếc khăn nhúng nước lạnh xoa lên mặt, lên thân mình nóng sốt rảy tôi nằm rên khe khẽ bởi đau nhức hành hạ, vừa thầm thì những lời yêu thương năn nỉ giọng nghẹn ngào, vì tôi ngán uống những ngụm thuốc đắng ngắt triền miên ngày qua ngày :

?Má biết thuốc đắng khó uống nhưng con thương má thì ráng lên để mau khoẻ mạnh về nhà với ông bà ngoại, với mấy chị mấy em. Ðể mai mốt ba về còn gặp con. Ðừng bỏ mọi người, con có mệnh hệ gì là má không sống nổi..

Nghe nói vậy, tôi sợ điếng nín khóc, bưng chén thuốc đắng uống ực cái hết trơn. Từ đó, cứ má đưa chén thuốc nào là tôi nhắm mắt nhắm mủi cố nuốt sạch, vì sợ má ?không sống nổỉ trên đời với chị em tôi.



Nhờ vào những cây lá mọc dại trong dân gian phơi khô, và nhờ vào sức mạnh câu má năn nỉ, thế mà tôi bình phục thần kỳ.

Khỏi bệnh tôi rụng gần hết cả tóc. Cơ thể thiếu dinh dưỡng nên đòi được bù đắp. Tôi chỉ thèm cơm. Mà thời ấy cũng đâu có nhiều loại bánh trái thức ăn tràn lan như bây giờ. Lớn lên, thỉnh thoảng ngoại, má thường hay nhắc giai đoạn tham ăn của tôi vừa cười âu yếm:

?Sau khi hết bịnh, con Thuý Hà?



*Tôi còn có tên gọi khác Thuý Hà, bởi ba má đặt tên khai sanh là Thanh Hà thì mới hay trong dòng họ có ông cóc bà cóc ? tức ba hay má của bà cô của bà ngoạỉ tên Thanh nên phải sửa chữ lót tôi ra Thuý, ông bà ngoại vẫn quen gọi tôi là Thuý Hà cho đến cuối đời của hai người.

Trong nhà chỉ có mỗi tôi là rắc rối. Từ nhỏ đã có hai tên lót, đến khi lấy chồng lại đổi họ lần nữa.

Nhưng bác Bách đồng nghiệp của ba lấy tử vi cho chị em tôi lúc còn nhỏ, có tiên đoán tôi cần đổi họ tên thì cuộc đời sẽ được bình an thanh nhàn.

Bác nói cũng đúng nhỉ. Mà lúc ấy có ai nghĩ sao mà phải đổi họ đâu.

Ngoại cười âu yếm nói:

?Con Thuý Hà trưa nào đi học về, sau khi chào ông bà ngoại, ba má xong là chạy lại mở nắp nồi cơm ra xem. Hể thấy cơm còn nhiều thì thôi, còn thấy ít là nước mắt chảy ràn rụa, cứ đưa tay áo lên chùi lia lịa. Vì nồi cơm to nấu cho cả nhà nên nhìn thấy còn ít chứ có ăn hết đâu, chỉ là đói con mắt thôi. Mà Thuý Hà cũng chỉ cần có cơm với ít thịt hoặc cá chớ không cần thức ăn. Nhìn cách ăn ngon lành mà thấy thương. Biết ý nên ngoại phải luôn nấu thêm cơm cho dư ra.

Tôi cười tủm tỉm,?khoái chí? khi nghẻkể xấủmình. Quả là xấu tính thật. Chắc nhờ ăn nhiều cơm lúc ấy mà khi thành thiếu nữ tôi nhổ giò cao hơn các cô gái ở thế hệ tôi đó chăng ?


Ở từng giai đoạn cuộc đời, má luôn hiện diện, đồng hành cùng chị em chúng tôi.

Nâng dậy khi vấp ngã. An ủi khi thất vọng. Lá chắn để chở che. Hứng lằn tên mũi đạn để bảo vệ. Tri âm tri kỷ để san sẻ nỗi lòng.

Má không chỉ là đấng sanh thành, mà còn là người bạn tâm tình tin cậy nhất cho chúng tôi kể lể chuyện vui buồn yêu đương, chuyện thành công thất bại cuộc đời.

Nếu ví gia đình như con tàu đôi lúc ngất ngư bầm dập theo triều sóng giông bão cuộc đời thì má luôn là người đứng mũi chịu sào hứng chịu đắng cay khổ nạn để con cháu được bình yên.

Hể bất cứ khi nào chị em tôi cần, má luôn bên cạnh như tấm phao cứu sinh. Ðến đời con của các chị, má cũng theo gương ông bà ngoại, là chỗ dựa vững chắc, chăm sóc, khuyên răn, dạy dỗ? không thiên vị bỏ sót cháu nào.

Hai chị gái và hai em gái tôi may mắn luôn cận kề ba má cho đến ngày các người rời bỏ cõi trần gian tạm bợ. Chỉ có cậu em trai và tôi là lưu lạc trời xa.

Những ngày chuẩn bị Chồng gần không lấy, lại lấy chồng xa. Lỡ mai Cha yếu Mẹ già. Chén cơm đôi đũa biết nhờ cậy ai. Tôi vừa vui vừa ngậm ngùi khi nghe Má nói :

?Thế là giấc mộng được sống ở quốc gia mà con ao ước từ nhỏ đã thành hiện thực. Má mãn nguyện với chị em con rồi.


Lòng Mẹ bao la như đại dương
Ngan ngát như lúa thơm ruộng đồng
Hiền hoà như giòng sông tĩnh lặng
Ngọt ngào như khoai sắn rẫy nương

Chúng mình dù mười hay đã năm mươi
Dù anh, chị, em nay đã vào đời
Công hầu khanh tướng vẫn cần có Mẹ
Mẹ là sông, là đất, là vườn rau tươỉ ( TH )


Ðây chỉ là một góc nhỏ của bức tranh về Má của tôi. Còn hàng trăm, hàng ngàn mẫu chuyện về sự hy sinh của Má đối với đàn con mà tôi chưa nói hết, hay không đủ ngôn từ để lột tả cho chính xác.

Má, bà tiên dịu hiền của con ơi !


Nếu có lai sinh, tôi ước nguyện được đầu thai vào đúng gia đình hiện kiếp. Ðược là cháu của đúng ông bà ngoại, là con của đúng ba má, là chị, em của đúng các chị em tôi đời này.


La Chaux-de-Fonds

****

Thanh Hà

Mục Lục

5. Trò Chuyện Với Khoảng Không Trước Mặt

Tuyền Linh

Vì lý do kỹ thuật, xin tạm nghĩ 1 kỳ





****

Tuyền Linh

Mục Lục

6. Mùa Tạ Ơn

Kim Loan

Mỹ và Canada có nhiều ngày Lễ giống nhau, nào là Christmas, New Year, Halloween, Mothers Day, Fathers Daỷnhưng cũng có hai ngày Lễ không trùng ngày. Ðó là ngày Quốc Khánh , Canada Day hay còn gọi là Quốc Khánh vào ngày July 1st hàng năm, trong khi Independent Day của Mỹ là July 4th, cũng không cách xa là bao, chẳng lẽ Mỹ và Canada là ... anh em từ kiếp trước ?

Mùa Thanksgiving của Canada vào ngày thứ Hai tuần thứ hai của Tháng Mười hàng năm, trong không khí mùa Thu hiu hiu lạnh, cả đất trời là một màu vàng của lá Thu và màu cam của những trái pumpkins chuẩn bị thu hoạch cho Halloween.

Còn mùa Thanksgiving bên xứ Mỹ láng giềng vào ngày Thứ Năm của tuần thứ tư của Tháng Mười Một hàng năm, rộn ràng theo sau đó là ngày Black Friday, nối tiếp cho những ngày lễ lạc cho mùa Giáng Sinh và Năm Mới .

Tuy nhiên, ý nghĩa và nguồn gốc Thanksgiving của hai đất nước Bắc Mỹ này khá giống nhau, cũng như cách thức ăn mừng truyền thống với con Gà Tây, tạ ơn mùa màng tươi tốt. Hàng năm, tới mùa Thanksgiving, chúng ta, những người Việt tha phương, cũng đều có những tâm tình tạ ơn giống nhau. Cám ơn xứ sở mới đã giang rộng vòng tay đón chào chúng ta. Cám ơn những người xung quanh, cám ơn gia đình, bè bạn khắp nơi.

Với tôi năm nay, xin được có vài lời tri ân đặc biệt đến thành tựu rực rỡ của nền khoa học công nghệ hiện đại, đã cống hiến cho cuộc sống nhân loại biết bao điều mới mẻ, thuận lợi, vô cùng hữu ích.

Với Facebook, mạng xã hội toàn cầu đã nối kết mọi người rất mau chóng, diệu kỳ. Bạn bè cũ, hàng xóm xưa, ân nhân thất lạc, ?người dưng khác họ mà thương? thuở ấy, ?người thoáng qua đời nhaủ? được tìm thấy nhau, cứ ngỡ như giấc mơ, vì đã từng nghĩ rằng một đi không trở lại, khó mà có ngày tái ngộ, dù là bằng phone, emails hay facebook.

Người ta trao đổi thông tin, chia sẻ tin tức nóng hổi ?chỉ trong vòng một nốt nhạc?. Nhiều sự thật được phơi bày mà những chính quyền độc tài (trong đó có Việt Nam) rất đau đầu, khổ sở tìm cách đối phó.

Mạng Googles thì khói nói rồi he! Ðó là cuốn từ điển bách khoa bao la cho nhiều người. Dù là mấy bà nội trợ, ngồi ở nhà cũng có thể tìm đọc về mọi thứ trên cõi đời này. Từ những kiến thức lớn lao thuộc lĩnh vực văn hoá, chính trị, lịch sử, địa lý, xã hội, sức khoẻ, cho đến những mẹo vặt linh tinh trong nhà ngoài phố, kể sao cho hết!

Tôi vốn là ?tiểu thư con nhà nghèỏ. Gia đình tôi thuộc loại thường thường bậc trung, nhưng được cáỉ đông con, tôi lại thuộc nhóm út ít, nên mọi việc trong nhà đều có các anh chị lớn đảm đương. Từ bé cho đến lúc học xong cấp ba, rồi ra trường đi dạy học, hầu như tôi chỉ biết học và chơi, không phải động tay động chân vào các việc nhà. Vì vậy, chuyện bếp núc may vá đối với tôi là chuyện... xa vời, chỉ là con số không. Thực ra, cũng có đôi lần tôi được giao việc canh bếp củi nấu nồi cơm, nhưng hình như ?chẳng nên cơm cháo gì?. Một thời gian sau, nhà có nồi cơm điện thì thỉnh thoảng tôi mới được giao lại nhiệm vụ? cắm nồi cơm.

Ðến khi vượt biên qua trại tỵ nạn Thailand, tôi lại may mắn (hay xui xẻo không biết nữa!) ở chung một nhóm 4 cô gái, trong đó có 2 cô thích nấu ăn, giành luôn phần cơm nước để cho tôi thoải mái đi làm thiện nguyện. Suốt bốn năm ở trại, tôi chưa hề biết khúc củi nồi cơm ra sao, chưa hề cắt thịt, mổ cá như thế nào, cùng lắm tôi chỉ được phụ hợ việc lặt rau, rửa chén, vì mấy lần phụ bếp tôi không làm rơi rớt món này thì cũng làm đổ bể thứ kia, nên tôi bị ... cấm vào bếp!

Bởi vậy khi qua Canada định cư rồi chuẩn bị lấy chồng, bà chị Cả bên Mỹ viết ngay cho tôi một thực đơn 7 ngày trong tuần, hướng dẫn tôi nấu những món ăn đơn giản, như kho thịt, chiên trứng, luộc rau, nấu canh. Ngày cưới tôi, nhóm bạn thân bên Việt Nam cũng vội vàng gửi tặng món quà ?đầy ý nghĩả, là hai cuốn sách dạy nấu ăn của tác giả Triệu Thị Chơi (chúng bạn rành tôi quá mà!). Tôi mừng húm mở sách ra bắt đầu áp dụng, nhưng chẳng có các món cơm canh thông thường mà toàn là những món nem công chả phượng, bánh trái dành cho tiệc tùng. Còn những món cuối tuần như cà ri, bò kho thì cách trình bày công thức sơ sài, khó hiểu, chưa kể nguyên vật liệu không phù hợp hoặc khó kiếm tìm nơi hải ngoại, nên tôi đành xếp hai cuốn sách đó vào tủ để ngắm chơi.

Thế nên tôi bắt đầu học hỏi từ thực tế, từ những lần đến nhà bạn bè, người quen xung quanh, thấy món nào ngon là hỏi ngay bí kíp rồi ghi chép vào cuốn sổ tay, dần dần cũng đầy những món cần thiết. Tôi đã có những ngày cuối tuần cặm cụi làm bánh bao cho chồng con mang đi làm, đi học. Những ngày tuyết đổ tôi nổi hứng ?làm siêng? nướng bánh đậu xanh để uống trà, làm món lẩu Thái ăn cho ấm bụng và những bữa cơm gia đình cũng khá đầy đủ các món căn bản của ba miền, canh rau, đồ mặn, đồ xàỏ

Nhưng chỉ đến khi có kênh Youtube thì khả năng nấu nướng của tôi đã bắt đầu có tiến bộ vượt trội. Chỉ cần ?nhấp con chuột? là có biết bao công thức các món, được tận mắt trông thấy phần hướng dẫn thực hành, rồi áp dụng làm theo là có ngay thành phẩm. Lần đầu chưa vừa ý, thì vài lần sau sẽ gần ?như ý?. Chồng con tôi cũng quen dần với những lần ?bị? bất ngờ khi bữa cơm chiều xuất hiện các món ?mới và lạ? trên bàn ăn: Cơm Gà Hải Nam, Bún Hến, Bánh Bột Lọc, Mì Xào Lobsters, Bánh Tôm Tây Hồ, Bún Chả Obama (không phải chả làm từ? thịt ông Obama, mà là bún chả cựu Tổng Thống Mỹ đã ăn khi thăm Việt Nam). Ðến mùa Thanksgiving hay Giáng Sinh, tôi cũng ngang nhiên rộn ràng làm món Roasted Turkey đúng kiểu truyền thống với đầy đủ stuffing, mashed potato, salad, cranberry sauce như mọi người bản xứ. Và chẳng nhớ đã từ bao lâu, hai cuốn sách của bà Triệu Chơi đã bị lãng quên trên tủ sách trong phòng, giờ chỉ còn là kỷ niệm của mấy đứa bạn vàng ngày xưa biết rõ khả năng... nữ công gia chánh của tôi.

Dĩ nhiên, với một người vụng về, không có khiếu nấu ăn, thì dù có cây đũa thần hay đôi hia bảy dặm như trong truyện thần thoại cổ tích, tôi cũng không thể biến hoá trở thành một đầu bếp nhà nghề, đảm đang. (Những người có năng khiếu bẩm sinh thì chỉ cần phẩy tay là có ngay dĩa gỏi đẹp mắt, nồi soup thơm lừng đúng khẩu vị, hay chén nước mắm pha không chê vào đâu được). Nhưng ít ra, tôi cũng có thể tự hào, (với sự trợ giúp của Youtube), là tôi không ?ngán? nấu bất cứ món gì khi chồng con yêu cầu. Có thể là chưa được xuất sắc, chưa được gọi là ?tuyệt vờỉ nhưng bảo đảm rất ?chất lượng? và so với thời ? tôi, chính tôi ngày xưa đó? khi còn trẻ và chưa có Youtube thì đã khá hơn rất nhiều. Thậm chí mới đây chồng tôi còn tuyên bố, kể từ khi tôi biết nấu Phở và Bún Bò Huế, thì anh ấy không cần ra nhà hàng ăn hai món này nữa.

Như thế cũng đủ để Tạ Ơn chưa quý vị?!

KIM LOAN



ÐỈ XEM BÓI

Nàng là nhỏ bạn thân cùng xóm cùng lớp với tôi, rất thích đi coi bói, hễ nghe ?danh? của ông bà thầy bói nào là nàng tìm đến, nhất là từ khi nàng biết yêu. Tôi là người luôn được (bị) nàng rủ đi theo dù tôi đã cố từ chối, nhưng nàng năn nỉ quá, vả lại, mỗi khi xong việc, nàng dẫn tôi đi ăn gỏi đu đủ khô bò và uống nước mía, nên tôi đành? nhận lời.
Lần ấy, nàng thất tình, ủ rũ như gà mắc mưa, tôi cản cỡ nào nàng cũng nhất quyết đi gặp thầy bói, để hỏi ?tại sao tình tan vỡ?, và ?khi nào tái hợp?!?. Vòng vo quanh co trong hẻm Vạn Kiếp gần chợ Bà Chiểu, cuối cùng cũng tìm được nhà ?thầỷ (Có ai giải thích cho tôi, tại sao các ông bà thầy bói hay ở nhà trong hẻm, vì tôi đi với nàng nhiều lần, chưa bao giờ được đến nhà mặt tiền!!).
Nàng bấm chuông, thầy từ từ hiện ra, lừ đừ mở cổng cho hai đứa vào, rồi hỏi:
- Hai cô coi hả?
Tôi nhanh nhẩu:
- Dạ không, chỉ có cô này thôi!
- Sao cô không coi?
- Vì tôi không ?mê!
Nàng nhéo tôi một cái, nhìn thầy như xin lỗi! Thầy lạnh lùng chỉ vào phòng khách:
- Vậy cô ngồi đây chờ, còn cô này đi vào trong theo tui!
Trong lúc chờ đợi, thầy này ?chơi đẹp, mở nhạc nho nhỏ, du dương, và bất ngờ khi đó là giọng hát Duy Quang. Tôi thích nghe Duy Quang qua một số bài bố Phạm Duy viết ?đo ni đóng giàỷ cho con trai vì giọng anh ngọt ngào, hiền lành, thư sinh. Nhưng lần này, tôi được nghe Duy Quang hát loại nhạc khác, nhạc lính Việt Nam Cộng Hoà, hay không thể tả, mà lại cả một tape liên tục. Tôi nghe say sưa mà quên thời gian hơn nửa tiếng đã trôi qua, thầy đưa nàng ra, rồi tiễn hai đứa ra cổng.
Tôi bước đi mà tâm trí vẫn còn lâng lâng vì tiếng hát Duy Quang, chẳng để ý đôi mắt nàng đỏ hoe, tôi quyết định quay lại cổng. Thầy vẫn đứng đó, cười đon đả:
- Cô muốn coi hả, tui coi luôn cho, hôm nay tui vắng khách.
- Dạ không! Tôi chỉ muốn hỏi tape nhạc Duy Quang tên gì vậy thầy, hay quá trời luôn á!
Thầy tắt ngay ?nụ cười chào hàng?, nhìn tôi như muốn quạu, cũng may nhờ có nàng đứng sụt sùi kế bên làm thầy động lòng, và quăng cho tôi câu trả lời khô như ngói:
- Tape Tình Anh Lính Chiến!
Hôm sau, tôi ra chợ trời Tạ Thu Thâu tìm thâu tape nhạc, đem về nhà, các ông anh bà chị tôi cũng nghe say mê, còn thâu đi thâu lại cho bạn bè cùng nghe.
Lần đầu tiên, tôi mới thấy lợi ích của việc ?xem bói!
Còn chuyện tình của nàng ấy, sau chuyến đi đó, nàng còn đi thêm vài chỗ nữa, dĩ nhiên là cũng có mặt tôi tháp tùng chớ ai, không phải vì mấy dĩa gỏi đu đủ và ly nước mía, mà vì ai nỡ bỏ bạn bỏ bè khi nó đang đau khổ vì yêu đương? Cũng nhờ vậy mà nàng sáng mắt được chút xíu, vì ông bà thầy bói nào cũng phán như đinh đóng cột, rằng ?gương vỡ sẽ lại lành?, cứ chờ đợi rồi ?người tả sẽ quay lại như Kim Trọng tái hợp Thuý Kiều, cùng nhau ca bài ca ?về đây nghe em, ta nối lại tình xưa ?. Nhưng tháng ngày trôi qua, nàng vẫn âm thầm ?đời tôi cô đơn nên yêu ai cũng không thành?, đường tình vẫn tối như đêm ba mươi, tôi bèn mạnh miệng khuyên bảo nàng:
- Mày bỏ tật đi coi bói được chưa nà!? Còn chuyện tình duyên, thì thời gian sẽ chữa lành mọi vết thương lòng!
Người bên ngoài lúc nào cũng sáng suốt hơn kẻ trong cuộc đang u mê. Mày ngã tao nâng, tao ngã mày nâng vậy đó! Nàng cũng dần nguôi ngoai, tuy vẫn giận hờn mấy thầy bói đã từng cho nàng biết bao hy vọng, nhưng dù sao họ cũng là chỗ dựa, an ủi nàng trong nỗi bơ vơ tình ái của tuổi mới lớn.

Một buổi chiều kia, nàng vội vã chạy qua nhà tôi, thầm thì:
- Ê, xóm mình có một chỗ xem bói mà xưa này tụi mình không biết nha!
Tôi trố mắt ngạc nhiên:
- Thật vậy sao? Là ai? Mà sao mày biết?!
- Thì hồi nãy có hai cô gái ghé nhà tao đổ xăng (nhà nàng làm nghề bán xăng lẻ), rồi hỏi thăm nhà chị Tý bán bánh chưng, tao hỏi có chuyện chi không, họ bảo họ từ Chợ Cầu, nghe ?danh tiếng? thầy bói là chị Tý nên tìm đến.
- Chị Tý mập con bà Sáng bán bánh chưng ư? Bà đó mà coi bói nổi tiếng ư?
Nhà bà Sáng, mẹ của chị Tý làm nghề bán bánh chưng mini, cỡ nửa bàn tay. Cả ngày chị Tý đầu tắt mặt tối phụ mẹ gói bánh, luộc bánh, giao bánh cho các chợ xung quanh. Ðôi khi học bài khuya, tôi cũng đến mua một cái, ăn vừa đủ no. Vì quanh năm bận bịu làm bánh nên căn nhà chị Tý rất bộn bề, và theo năm tháng cũng trở nên cũ kỹ. Chị Tý, khá đứng tuổi, dáng người thấp, đẫy đà vì suốt ngày ngồi làm và ?ăn bánh, nhan sắc vốn đã tàm tạm ngày càng xuống dốc vì chưa có ai rước (đời hoa chóng già vì thiếu ?mặn mà), nên mọi niềm vui nỗi buồn của chị tập trung cả vào ?nồi bánh!
Tôi lẩm bẩm:
- Tao vẫn chưa tưởng tượng chị Tý là ?thầy bói lừng danh?.
- Người ta từ Chợ Cầu xa xôi tìm đến thì không phải là không có lý do nhé!
- Thì mày cũng đã từng lôi tao đi khắp các hẻm Phú Nhuận, hẻm Chùa Nghệ Sỹ, hẻm Cô Giang Cô Bắc đấy thôi, mà có kết quả gì đâu! À mà thôi, mày đã hứa với tao là bỏ chuyện bói toán rồi thì quan tâm làm gì đến bà Tý mập?
- Tụi mình đến đó thử xem sao, coi như ?ủng hộ hàng xóm láng giềng. Tao hứa lần cuối với mày, sau lần này nếu không đúng, tao thề sẽ vĩnh biệt bói toán, chịu hông?
Tôi hơi bực mình:
- Chuyện dĩ vãng đã qua, Kim Trọng cũng đã biến mất tăm, vậy bây giờ Thuý Kiều, í lộn, nhà ngươi đến gặp chị Tý để xem chuyện chi??
- Ðã nói là thử thôi mà. Mày làm ơn giúp tao lần này nữa thôi, nhe?
Chập tối ngày hôm sau, xóm nhỏ ẩm ướt sau cơn mưa chiều lất phất, tôi và nàng đi vào ngõ chợ, vòng qua bên hông Nhà Thờ, tìm đến nhà chị Tý. Trong bóng mờ, chị Tý ngồi bên bếp lửa trước sân, canh chừng mẻ bánh cuối ngày để giao cho nhóm công nhân xí nghiệp làm ca ba. Thấy hai đứa tôi bước vào, chị Tý ngước lên mỉm cười:
- Mua bánh hả cưng?
Chúng tôi ngồi xuống bên bếp, nàng nhìn chị Tý ra vẻ ?bí mật?:
- Dạ, em đến đây nhờ chị xem giùm một quẻ.
Chị Tý giật mình, làm rớt khúc củi định bỏ vào lò:
- Tầm bậy nà! Chị mà bói toán gì!!
- Thôi chị đừng?mắc cở nữa, em biết rõ lắm luôn. Hôm qua em chỉ nhà chị cho hai cô gái Chợ Cầu chớ ai!
Ðến nước này, chị Tý đành phải im lặng, rồi chị đứng dậy, kéo hai đứa tôi ra cổng:
- Chỗ hàng xóm thân tình, chị nói thiêt, chị không biết bói gì hết á! Người ta tìm đến thì chị nương theo mà nói ?tào lao cho người ta khuây khoả nỗi lòng, vậy thôi. Nói hên thì trúng mà nếu có trật cũng đâu ai dám bắt đền. Tóm lại, hai đứa coi như chưa nghe thấy gì nhe, còn bây giờ thì mau đi về cho chị còn luộc bánh!
Nói xong, chị dúi vào tay tôi hai cái bánh nóng, rồi nhanh nhẹn quay trở vào nhà, nàng bạn yêu quý của tôi không kịp tra hỏi thêm câu nào nữa.
Bước ra ngoài đường cái, tôi mừng rỡ trong bụng, hớn hở bóc bánh ăn, còn nàng đi bên cạnh tôi, im re thẫn thờ. Chẳng biết vì mải suy nghĩ câu nói của chị Tý hay đang tiếc nuối lời hứa ?cuối cùng? đã hứa với tôỉ!

Edmonton, Tháng 5/2021
KIM LOAN

Kim Loan

Mục Lục

7. Yếu Tố Ðồng Tính Trong Thơ Ðỗ Anh Tuyến

Ðặng Xuân Xuyến

*
Ðỗ Anh Tuyến làm thơ không nhiều và thơ của anh chủ yếu ghi lại những cảm xúc "chợt đến chợt đi" của tâm trạng cá nhân nên số bài thơ lưu lại trong trí nhớ bạn đọc chắc chỉ ở con số vừa phải so với số lượng bài thơ không nhiều của anh. Thực tình, trong gia tài thơ ngót nghét trăm bài của anh tôi ấn tượng chắc cũng chỉ trên mươi bài mà oái oăm phần nhiều lại là những bài thơ có "vấn đề" về cảm xúc tình cảm trai gái, gây những cảm giác "lạ lạ khó hiểu" với bạn đọc. Bài viết này là chút cảm nhận của tôi về một số bài thơ tình mang ?dấu ấn? lạ lạ khó hiểu của Ðỗ Anh Tuyến, hoàn toàn không đem ra đo đếm định lượng khen-chê thơ anh bởi Ðỗ Anh Tuyến chỉ mượn thơ để ghi lại những cảm xúc "chợt đến chợt đi" của riêng anh như trang nhật ký của tiếng lòng.

Vâng! Thơ tình của Ðỗ Anh Tuyến lạ lắm, có gì đó hao hao từa tựa như thơ tình của Nguyễn Tấn Thành tôi đã giới thiệu trong bài "Vài cảm nhận về 2 bài thơ tình của cậu học trò lớp 12" nhưng bi quan hơn, xám xịt màu hy vọng hơn và nỗi đau cũng thật quặn thắt, đắng lòng:

"Ðôi chân rã rời sợ đến ngày mai

Bàn tay hư hao lo đêm dài quá

Ánh mắt dửng dưng hai người xa lạ

Bất chợt tìm nhau ứa giọt lệ nồng"

(Mãi niềm cô đơn - Ðỗ Anh Tuyến)

Ðọc 4 câu thơ mà đau lòng tự hỏi: trên đời này sao lại có người bi quan, tuyệt vọng đến vậy? Hiện tại ư? Là nỗi lo đối diện với những u uẩn lẩn khuất trong cõi cô đơn của chỉ riêng mình: "Bàn tay hư hao lo đêm dài quá". Tương lai ư? Là: "Ðôi chân rã rời sợ đến ngày mai"! Một nỗi sợ cụ thể mà lại mơ hồ, một nỗi đau thắt ruột thắt gan mà lại không thể réo gọi thành tên! Yêu ư? Không! Ðấy không phải là yêu, càng không phải là tình yêu, mà là sự cộng hưởng xác thịt của 2 kẻ xa lạ: "Ánh mắt dửng dưng hai người xa lạ", đến với nhau chỉ để giải tỏa bức bối cơn khát thể xác, để cùng nhau đồng cảm sẻ chia nỗi đau tận cùng của bi quan, tuyệt vọng: "Bất chợt tìm nhau ứa giọt lệ nồng".

Ðọc 4 câu thơ này hẳn nhiều bạn đọc sẽ ngạc nhiên với thứ "tình yêu" lạ lạ đến khó hiểu của "Mãi mãi niềm cô đơn" nhưng nếu đã nghiên cứu về nhân dạng nam hoặc đã đọc những nghiên cứu về nhân dạng nam thì hẳn bạn đọc sẽ ngờ ngợ nhận ra đấy là tình yêu của người đồng tính hoặc song tính thì sự ?lạ lạ? sẽ không còn khó hiểu.

Trong cuốn "Ðiểm yếu của người đàn ông hiện đại", Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin ấn hành Quý 4 năm 2006, ở bài NGƯỜI ÐÀN ÔNG ÐỒNG TÍNH, tôi đã luận bàn: "Ðiểm chung của người đồng tính là sự ?mặc cảm tội lỗỉ, tâm lý hoảng loạn, dễ bị tổn thương. Do ?không giống aỉ trong việc lựa chọn ?đối tượng tình dục? và tình yêu của họ không được xã hội chấp nhận nên người đồng tính luôn sống trong tâm trạng mặc cảm, sợ sệt. Với người dị tính (tình yêu thuần khiết với người khác giới), sự thể hiện tình cảm của mình với ?đối tượng? thường công khai, được xã hội chấp nhận (trong một chừng mực, hoàn cảnh nhất định), còn người đồng tính thì ngược lại: Âm thầm, lén lút vì sự kỳ thị của xã hội. Ðây chính là lý do làm người đồng tính dễ bị tổn thương, luôn sống trong tâm trạng hoảng loạn và ?mặc cảm tội lỗỉ."

Chính vì thế mà những cuộc tình của người đồng tính, song tính thường mang hơi hướng của tình một đêm, của những "thỏa mãn" tạm bợ, của những "ngọt ngào" dối trá và của những bẽ bàng chua chát sau cuộc tình đậm dấu truy hoan thân xác mà sự thủy chung chỉ được người trong cuộc tính bằng "vài giây ngắn ngủi". Có lẽ đó là những cuộc truy hoan chỉ để thỏa mãn cơn khát được yêu, là cuộc tình éo le vụng trộm không được số đông trong xã hội thừa nhận nên "tình ấỷ gấp gáp, "tình ấỷ cuống cuồng, thây kệ để sự dối trá lên ngôi:

"Mùi xác thịt nghiến đời nhau tan nát

Mọi ngất ngây hoang lạc thảy tuôn trào

Lời thì thầm ngọt lịm sắc như dao

Sau đêm nay còn chút nào tha thiết"

(Người tình một đêm - Ðỗ Anh Tuyến)

Ðọc đến đây, có lẽ sẽ có bạn đọc chất vấn: vậy những người từng trải nghiệm tình một đêm đều là người đồng tính hoặc song tính? Không, thưa Quý vị! "Tình" của người đồng tính, song tính là tình của những ẩn ức sinh lý, những tổn thương tâm lý đã gây sang chấn tâm lý nên những cuộc tình của người đồng tính, song tính thường bao hàm sự u uẩn, bi lụy và đau khổ vì tình tuyệt vọng của cả 2 người đang "khát" yêu: ?Ta thấy gì đâu sau sắc yêu kiều / Mà ta riết giữa đôi tay thất vọng / Dầu tin tưởng: chung một đời, một mộng / Em là em, anh vẫn cứ là anh / Có thể nào qua Vạn Lí Trường Thành / Của hai vũ trụ chứa đầy bí mật.? (Xa cách - Xuân Diệu), còn tình một đêm của những người dị tính là tình của những người luôn trân quý sự tận hưởng thú vui xác thịt với người khác giới nên không nhuốm màu bi lụy, tuyệt vọng: ?Ðêm phập phồng, ngực nõn hứng trăng non / Môi đón lưỡi uống hương tình bất tận. / Yêu thương nhé. / Một lần thôi. Là đủ / Ta đâu cần gian díu giữa nhân gian...? (Say yêu - Ðặng Xuân Xuyến). Nhưng cũng không hẳn thơ tình của người đồng tính, song tính sẽ luôn có hơi hướng tình một đêm mà khá nhiều bài thơ (nhất là những bài thơ được viết dưới hình thức ngụy trang), nếu nhà thơ không đủ dũng cảm để viết "trắng phớ tất tay" như nhà thơ trẻ Trần Ðức Tín (Khét) "bạch hóa" cuộc tình đồng giới của anh với nhà văn Tống Phước Bảo thì bạn đọc sẽ không thể biết đấy là tình luyến ái của người song tính với người đồng tính: "gửi B / chút phong sương còn sót lại / cho những ngày ta nhiễm mặn vào nhau / cây dừa không đậu trái / ngọn lúa không trổ bông / sóng cứ ồ ạt sóng / người di cư / di cư" (Ta nhiễm mặn vào nhau - Trần Ðức Tín).

Trở lại thơ tình của Ðỗ Anh Tuyến với: Tự hỏi, Mãi niềm cô đơn, Khó gì quên được tình, Người tình một đêm, Giờ thành quá khứ... đều bao phủ những tủi hờn, tuyệt vọng, những dỗi hờn sậm màu bi lụy xót xa.

Hãy nghe Ðỗ Anh Tuyến thổ lộ về "đoạn trường tình" của anh:

"Những mảnh đời đi qua đời tôi

Ðậu xuống một đêm vô tình như gió

Như gió mỏng manh giọt sương òa vỡ

Như gió hao gầy tiếng vạc ăn đêm"

(Mãi niềm cô đơn - Ðỗ Anh Tuyến)

Anh quy nạp những người tình là "những mảnh đời đi qua đời" anh để chỉ đích danh những ái ân đấy không phải là tình yêu bởi "những mảnh đời" đó đến với anh "vô tình" như gió, chỉ "đậu xuống một đêm" để cùng anh thỏa mãn bức bách sinh lý bị kìm nén chôn giấu bởi những định kiến cố hữu sai lệch với kiến thức khoa học của số đông trong xã hội. Hai câu thơ: "Như gió mỏng manh giọt sương òa vỡ / Như gió hao gầy tiếng vạc ăn đêm" lý giải căn nguyên tại sao Ðỗ Anh Tuyến không coi những "đêm ấy" là những "đêm tình" bởi những ái ân đấy chỉ là những lén lút ?vụng trộm? của bản năng thôi thúc trong bóng đêm để thỏa mãn khát khao dục tính. Tám chữ: "giọt sương òa vỡ/ tiếng vạc ăn đêm" đã diễn giải tận cùng sự bi lụy tình và tuyệt vọng tình của chàng trai Ðỗ Anh Tuyến (hiểu rộng ra là của những người đồng tính, song tính) trong các cuộc tình đồng giới với những rên rỉ lặng thầm mà âm ỉ thảm thiết.

Những câu thơ nhuốm màu cô đơn với cảm giác ngậm ngùi chua chát của tâm trạng như mặc cảm tội lỗi, như lén lút, hụt hẫng, như chán chường tuyệt vọng... xuất hiện mật độ khá dầy trong thơ Ðỗ Anh Tuyến:

- "Ðôi chân rã rời sợ đến ngày mai

Bàn tay hư hao lo đêm dài quá

Ánh mắt dửng dưng hai người xa lạ

Bất chợt tìm nhau ứa giọt lệ nồng"

(Mãi niềm cô đơn - Ðỗ Anh Tuyến)

- ?Em ngủ gật sau những giờ chờ đợi

Mỏi mòn nhìn vế phía giấc mơ anh ...?

(Chưa bao giờ - Ðỗ Anh Tuyến)

- "Ðêm nhắn gió tìm người mộng

Dệt vội câu thơ nghe nhói lòng ...?

(Nuối tiếc - Ðỗ Anh Tuyến)

- "Lặng lẽ mình ta, độc hành vạn dặm

Bỏng rát đôi chân lê lết những con đuờng?

(Thực tại ? Ðỗ Anh Tuyến)

- "Trong tim anh, em cũng là người khách

Ở trọ qua đường mỗi lúc nắng mưả""

(Tự hỏi - Ðỗ Anh Tuyến)

- "Ôi những vô cùng ôi những hư không

Cơn gió nào đi cơn gió nào sắp đến

Ta cay cực một đời như bến

Cánh buồm hoài ngóng đợi vẫn trong mâỵ."

(Mãi niềm cô đơn - Ðỗ Anh Tuyến)

Ngay cả khi nhà thơ Ðỗ Anh Tuyến viết dưới hình thức ngụy trang thì những câu thơ tình của anh vẫn chất chứa những sầu não "hờn", "tủi", "trách", oán... cam lòng với những rụt rè, giữ kẽ, bi quan... bởi "tình ấy" của anh không nằm trong khuôn khổ quy ước thông thường của định chế xã hội nên danh không chính ngôn không thuận, vì thế mà "tình ấy" phải lén lút, phải ngụy trang dưới vỏ bọc của những mối quan hệ anh em bè bạn nên dễ rơi vào trạng thái hụt hẫng, tạm bợ như ?tình? của khách làng chơi. Người đọc tinh ý sẽ không khó để nhận ra đấy là tiếng lòng của nhà thơ Ðỗ Anh Tuyến dành cho người yêu cùng giới tính:

"Em sẽ làm gì khi chỉ có anh thôi

Em có tủi, em có hờn, em có trách:

"Trong tim anh, em cũng là người khách

Ở trọ qua đường mỗi lúc nắng mưả""

(Tự hỏi - Ðỗ Anh Tuyến)

Hay những câu thơ ngậm ngùi chua chát về "thứ tình yêu" "ngọt ngào đến mấy cũng tan thành mây" của người đồng tính, song tính phải lén lút vụng trộm vì không được gia đình và xã hội thừa nhận dẫu được viết dưới hình thức ngụy trang vẫn không giấu được tâm trạng phẫn uất xót xa... của chàng trai Ðỗ Anh Tuyến trước sự kỳ thị "đàm tiếu" tình luyến ái đồng giới của người đời:

"Chiều nay em chẳng về trên lối ấy

Ðể cho anh thơ thẩn khắp phố quen

Tay cầm bình rượu người sặc mùi men

Mặc cho thiên hạ bao lời đàm tiếụ"

(Say, em - Ðỗ Anh Tuyến)

Trong cuốn "Ðiểm yếu của người đàn ông hiện đại", Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin ấn hành Quý 4 năm 2006, ở bài NGƯỜI ÐÀN ÔNG ÐỒNG TÍNH, tôi đã luận bàn: "Công bằng mà nói, người đồng tính là những người chịu nhiều thua thiệt, đau khổ trong cuộc sống. Trong con mắt mọi người, dù người đồng tính có tài giỏi, tử tế đến đâu, có ích cho gia đình và xã hội thế nào thì họ vẫn cứ là ?kẻ biến tháỉ, ?lập dị?, bị tránh xa vì ?kinh tởm?. Một ông tổng thống, một nhà bác học hoặc một nhà thơ, một nhạc sỹ thiên tài... nếu đã ?bị? là người đồng tính thì dù có vắt kiệt tài năng, trí tuệ để cống hiến cho nhân loại vẫn cứ phải đương đầu với sự ghẻ lạnh, ?khinh rẻ? của người đời. Một kẻ giết người, một tên ăn trộm, một gã lừa đảo... nhiều khi lại được ?xã hộỉ ?tôn trọng? hơn nhiều những người đồng tính. Ðấy chính là sự nghịch lý, là bất công của xã hội dành cho người đồng tính mà người đồng tính khó đủ sức để vượt quạ". Có lẽ chính vì thế mà chàng trai trẻ Ðỗ Anh Tuyến đã hơn một lần dùng thuốc ngủ quá liều để tự giải thoát những dè bỉu, khinh khi, đàm tiếu vô lý và đầy ác ý của người đời...

Vâng, thơ của Ðỗ Anh Tuyến phần nhiều là những dòng thơ đẫm lệ của sự tuyệt vọng, của những bi ai phẫn uất trước những định kiến sai lệch của xã hội và sự kỳ thị người đồng tính của số đông trong xã hội đã gián tiếp đẩy cuộc sống của người đồng tính (và song tính) sâu vào ngõ cụt.

*.

Hà Nội, ngày 10 tháng 11-2021

Ðặng Xuân Xuyến

Mục Lục

8. Hoang Vu

Bạch Liên

Hoang Vu

Bé con thường được nghe rằng
Vùng trời sa mạc khô cằn hoang vu
Chỉ là bãi cát mịt mù
Không người lai vãng, gió ru đêm ngày
*
Cát bay như nổi cơn say
Phủ che vạn vật, cỏ cây trơ mình
Cát luôn khao khát chút tình
Tình mưa lai láng, lá sinh chồi mầm
*
Tương tư cát nhớ mưa râm
Ðêm về to nhỏ, tình thâm dâng trào
Mưa ơi, trăng cũng nghẹn ngào
Chơi vơi tìm lá, cùng nhau chuyện trò
*
Trăng nằm trên cát co ro
Không mưa, không lá, buồn xo hờn đời
Sớm mai trăng phải về trời
Giã từ sa mạc, tình ơi xa rồi !

Năm tháng cắp sách đến trường, hai chữ sa mạc thường được thầy cô giảng dạy. Ðây là không gian trống vắng, nắng chói chang khô hốc. Bước chân người rất hiếm hoi lui tới, vì nơi đây tiết trời khắc nghiệt. Cát bị mặt trời hâm nóng bởi ngàn tia nắng rực lửa. Chung quanh là khoảng không khí trống vắng buồn muốn khóc. Thảm cát nhấp nhô chạy dài mất hút tới cuối chân mây.

Lạc đà và người du mục thất thểu bơi trong biển cát mênh mông. Ðoàn người lê thê bước nhiều dặm đường xa xôi trong điệu bộ rã rời mệt nhọc. Chung quanh trơ trọi đìu hiu, không có bóng dáng làn nước lung linh hay cây xanh. Chỉ khi nào tầm mắt chạm đến ốc đảo mới hy vọng, mình được uống từng hớp nước ngọt ngào. Nắng mải mê thoa vàng phết bạc bãi cát nóng bỏng. Cát luôn khao khát chút nhựa hồi sinh, cho dù chỉ là cơn mưa hạ ngắn ngủi ủ ê.

Những cơn mưa tình tứ đẫm lệ gần như không rơi hạt ngọc ngà trên tấm thảm cát rã rời muôn trùng này. Như chúng ta đều thấu hiểu, nước là nhu cầu ắt có và đủ để tạo nên dòng đời an vui. Sa mạc không mưa thì làm sao cây cỏ mọc tốt tươi ? Cây sanh lá, lá sanh hoa. Cả hai là nguồn thực phẩm rau xanh rất cần thiết cho sức khỏe con người. Duy nhất chỉ một loài thực vật có thể tự nuôi sống chính mình trong khung trời khắc nghiệt này. Ðó là cây xương rồng.

Xương rồng có hình dạng sần sùi gai nhọn. Những mũi kim sắc bén là vật tùy thân của xương rồng, để chống chỏi với bao hiểm nguy vây quanh mình. Bên trong lớp vỏ dầy cứng cáp là chất nhựa sền sệt trong veo, cốt để tích trữ chút hơi ẩm, Chất nhựa mềm mại có nhiệm vụ vun bồi sức sống, khi xương rồng chèo chống đứng một mình.

Xương rồng quạnh quẽ hứng chịu mọi luồng gió, giông bão quay cuồng. Cũng như thân cây có dáng vẻ hung dữ, cốt để che chở cho dăm ba nhánh bặm trợn, mọc lưa thưa. Lớp vỏ dầy cứng ngắt đuổi xua tia nắng gắt gay. Nắng và gió cứ mải mê thét gào, luôn trù dập xương rồng giữa muôn trùng thinh lặng. Chất nhựa trong veo nuôi sống cành nhánh thô kệch.

Tôi tạm ví mấy nhánh cục mịch này, giống y hệt như tay chân của một thân thể, sẵn sàng bảo vệ. Nhất là, khi bị tác động nào đó nhiễu nhương quấy phá, nên nhiều gai nhọn mọc lung tung để ứng phó, để chiến đấu trong không gian quạnh vắng.

Cây xương rồng buồn thiu, trầm ngâm đứng hẩm hiu giữa bãi cát mênh mông. Sa mạc chạy dài đến vô biên trong tầm mắt thế nhân.

Có gì kịch cợm khô khan
Như xương rồng đứng lang thang giữa trời
Mênh mông biển cát chơi vơi
Mỗi khi gió bão hắt hơi bụi mù
*
Xương rồng buồn muốn đi tu
Chùa đâu không thấy, hoang vu gió cười
Xương rồng quý? tử con Trời
Gia tài sa mạc hưởng đời ấm no

Bạch Liên

Mục Lục

9. Thế Giới Thần Tiên Của Ông-Cháu II

ChinhNguyên/H.N.T.

TÙY BÚT


Một ngày Memorial Day 30.th5.22 kỳ diệu ! Không nói là tuyệt diệu vì vừa lạ vừa sợ vừa vui riêng đối với Ông. Nhưng thật tuyệt vời đối với cháu Elli.

Ô là dân ngán mạng Thuỷ,sợ sóng cả đại dương. Ðã 1 lần tưởng hút chết cách đây đúng 50 năm khi đi du hành bằng tàu hải quân cùng gia đình em rể ra đảo Ly-sơn(Hòn Rai,Rạch Giá),chuyến về gặp sóng lớn,mặt mày tái mét, tưởng sắp gặp Hà-bá. (Những chuyến đi về Miền Tây/CN-HNT, lhvl Maỵ23.2014)

Cháu thì đã nhiều lần đi chơi biển,cũng thường sợ sóng âp vào bãi cát,nhưng lần này ngồi trên con thuyền máy cỡ 2m.5 rưỡi x 5m ,8 chỗ ngồi thì mạnh bạo hẳn lên. Cứ quì lên ghế, còn Ô sợ cháu nhào đầu ra nên lấy tay giử dây lưng áo phao.

Vừa bước chân xuống thuyền Ô đã thấy ơn ớn vì thuyền chòng chành quá,một phần lớn sóng tạo ra do lưu lượng thuyền đủ loại chạy trên hồ.Rồi thuyền tăng tốc độ băng băng vượt sóng.Mũi thuyền ngóc cao lên, đưôi thuyền tụt thấp xuống. Mỗi khi chạy qua một con sóng thì mui ập xuống, đuôi ngóc lên,rồi mũi lại ập xuống... cứ thế giống như ngồi trên đầu cây đòn bẩy ở vườn chơi trẻ em bị xập xuống đất kêu bập bập thật lớn,nghe tưởng bị vỡ đến nơi.

Ai ngờ, Lake Lanier,GA rộng mênh mông. 150km2, với 1,114 km bờ hồ hình giống một chiếc lá dài nhiều khía cạnh. Ven hồ,trên đường Buford Dam Rd rất đẹp có một cây cầu và một đập cung cấp nước sạch cho 2 tiều bang GA và FL.Trước đây Ô đã mấy lần đến hồ này: xem hội đèn Lễ Giáng-sinh, dự picnic với Hội Thánh Thiên Ân(có đi ca-nô lướt sóng tốc độ cao,sợ bở vía),xem con trai trong đội Sinh viên Georgia Tech thi chèo thuyền-bơi-sải với nhiều đội SV khác ở GA. Nhưng hồi đó chưa cảm nhận được sự mênh mông lớn rộng đến thế của hồ. Bởi vậy lần này mới thực sự đối chọi với sự hùng vĩ của Lake Lanier. Ôi chao! Ô thầm nghĩ nếu có gì xảy ra thì làm sao đây? Trước tiên sẽ nhào xuống nước ôm cháu,nhưng sóng dữ thế này thì mặc dù mỗi người đều mặc phao cá nhận, đã chắc gì Ô có thể tự cứu ngay chính Ô thôi chứ mong gì cứu cháu. (Ồ,cứ nghĩ vẩn vơ,vì còn có bố mẹ cháu lo cho cháu mà).

Nước trời bát ngát.Gió tạt ù ù.Không khí trong lành ập tràn vào mũi làm căng hai buồng phổi. Nắng bừng lên rạng rỡ. Con thuyền đưa Ông Cháu phiêu du trên mặt hồ Tiên. Kìa xa xa là bến bờ Thiên Thai, có động hoa vàng,có lâu đài Tiên nữ. Chẳng biết Từ Thức hoặc Lưu Nguyễn trong thời gian nhập Thiên Thai rồi trở về thăm cố hương nơi trần thế có để lại em bé Tiên-đồng Ngọc-nữ nào không. Rải rác đó đây có những biệt thự nghỉ mát, những công viên đi dạo,cắm trại,picnic, và san sát những bến thuyền. Ngay trên mặt hồ nổi lên nhiều đảo nhỏ um tùm cây cối,không biết có đảo nào còn ghi dấu chân Robinson, đảo nào có vườn dưa hấu của An-Tiêm. Ngàn xưa nối lại thời nay, rồi mai đây, hình ảnh con người trần thế sẽ theo thời gian phai mờ đi để chỉ còn lại đất trời,cỏ cây,hoa lá,vạn vật, thiên nhiên vĩnh cửu.

Ồ,nhưng bây giờ đang là hiện tại, cảnh hồ ngoạn mục,thơ mộng, Ông Cháu ta dào dạt niềm vui. Thế giới thần tiên của Ông-Cháu ta **một lần nữa chính là đây.

Cảm ơn người bạn Ðại hàn của bố cháu(thường trú tại Was.DC,sở hữu căn condo bên Lake Lanier để dành cho những kì nghỉ vacation) đã mời gia đình cháu thực hiện chuyến du ngoạn Lake Lanier suốt 4 tiếng đồng hồ,mà nhờ vậy ông-cháu ta được hưởng một ngày Thế Giới Thần Tiên Của Ông-Cháu (Ta) kì diệu như hôm nay.

Mem.Day, 2022 (528)

**Ghi chu: Thế Giới Thần Tiên Của Ông-Cháu I Xem GM#216

ChinhNguyên/H.N.T.

Mục Lục

Thể lệ để nhận Nguyệt San Giao Muà:

1) Ðể vào danh sách của NSGM (subscribe),
   xin gửi email về  GiaoMua@hotmail.com

2) Ðể rút ra danh sách của NSGM (unsubscribe),
   xin gửi email về GiaoMua@hotmail.com 

3. Mọi chi tiết, thể lệ, thắc mắc, xin gửi về:
   GiaoMua@hotmail.com


4. Mọi bài vở, đóng góp, xin gửi về:
   GiaoMua@hotmail.com 
   Nguyệt San Giao Muà
   Homepage: http://www.GiaoMuạcom


Thể lệ gửi bài cho Nguyệt San Giao Muà:

 

Mong bạn gửi Bài cho GM theo cách này là tốt nhất :
  

1. Dùng mẫu chữ Vietnet (VIQR) hay Unicode
2. Viết Hoa chữ đầu của bài và bút hiệụ Ví dụ: Giọt Mưa Trên Lácủa NS Phạm Duy
3. Gửi bài ngay trong email (không kèm file), để cho BBT khỏi mất công download xuống để đọc
4. Gửi tất cả các bài trong 1 tháng 1 lần trong1 email, nếu tiện. 
5. Bài vở xin gửi đến trước ngày 25 mỗi tháng
6. Mọi chi tiết, thể lệ, thắc mắc, xin gửi về: GiaoMua@hotmail.com


Cám ơn bạn rất nhiều, vì nhân sự có hạn, BBT không thể ngồi đánh máy lại từng đề bài hay bút hiệụ 

 

  

    

      

	Ðịa Chỉ Liên Lạc:
	

	Nguyệt San Giao Muà

		P.O . Box 	378

		Merrifield, Virginia 22116

		USA

    
  

Trang Nhà 







Web Site Hit Counter





 

Copyright
2002 by Giao Muà e-magazine and respective authors